İklim Değişikliği İzinde Türkiye
TÜBİTAK 2237-A Bilimsel Eğitim Etkinlikleri Desteği
Proje Yürütücü : Doç. Dr. Muhammet BAHADIR
Yer : Samsun
Tarih : 04 – 08 Kasım 2024
Etkinlik Düzenleme Kurulu
Adı – Soyadı | Üniversitesi | Görev, yetki ve sorumlulukları |
Doç Dr. Muhammet BAHADIR | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Proje yürütücüsüdür. Tüm proje aşamalarında sorumluluk sahibidir. Ayrıca eğitmen olarak görev yapacaktır. |
Dr. Öğr. Üyesi Okan BOZYURT | Afyon Kocatepe Üniversitesi | Projenin yürütülme sürecindeki işleyişinden sorumludur. Ayrıca eğitmen olarak görev yapacaktır. |
Prof. Dr. Mustafa YAKAR | Prof. Dr. Mustafa YAKAR | Etkinliğin dördüncü gününde arazi çalışmaları şeklinde gerçekleştirilecek sınıf dışı derslerin işleyişinden sorumlu olacaktır. |
Dr. Savaş ÇAĞLAK | MEB | Katılımcıların seçiminden sorumludur. Ayrıca eğitmen olarak görev yapacaktır. |
Arş. Gör. Halithan ŞEN | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Projenin bütçesinden sorumludur. Ayrıca eğitmen olarak görev yapacaktır. |
Bilim Kurulu Üyeleri
Adı – Soyadı | Üniversite/Kuruluş | Bölüm/Birim |
Doç. Dr. Muhammet BAHADIR | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Coğrafya Bölümü |
Prof. Dr. Yüksel ARDALI | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Çevre Mühendisliği |
Prof. Dr. Erkan YALÇIN | Ondokuz Mayıs Üniversitesi | Biyoloji Bölümü |
ETKİNLİK AMAÇ VE KAPSAMI
Etkinlik amacı: İklim, dünyamızın yaşanabilir bir gezegen olmasında ve mekânsal farklılıkların ortaya çıkmasında oldukça etkilidir. Dünyanın planater etkenlere bağlı olarak oluşan iklim kuşaklarında farklı ekosistemler, farklı yaşamsal mekânları oluşturmuştur. Öyleki bu alanların bazıları ökümen (doğrudan yaşanabilir) bazı sahalar ise anökümendir (yaşama elverişli olmayan). Bazı alanlar ise subökümen olarak ayrılır. Bu alanlarda ancak bazı önlemler alınarak yaşanabilir olan sahalardır. Ancak iklim stabil değildir. Zaman içerisinde değişir. Bu değişim jeolojik devirlerden beri süregelmiştir. Ancak insanın yaşamsal döngüye girmesi ile iklimdeki değişim hem dikkat çekmiş, hem de hissedilmiştir. Bu nedenle paleoiklim değişimleri günümüzü anlamak için önemli olsa da, neo-iklim değişimleri doğrudan insanın yaşamsal fonksiyonlarını etkilemektedir. Bu nedenle günümüzde yaşanan ve gelecekte yaşanması olası olan iklim değişimlerinin algılanması, öğrenilmesi, etki ve sonuçlarının tartışılması oldukça önem kazanmıştır. Bu konuda birçok çalışma yapılmış olsa da her yaştan ve her meslek grubundan insanların iklim değişikliği etkilerini algılaması, öğrenmesi ve hatta alınabilecek önlemleri uygulaması doğamızın daha uzun süreli yaşamaya elverişli kalmasına katkı sağlayacaktır.
İklim değişikliği ve etkilerinin artık ilkokul seviyesinde anlatılması, toplumların her kademesine öğretilmesi gerekli olmuştur. Klasik bir ifade ile bile karbon ayak izinin küçültülmesi konusunda farkındalığın oluşması ve genç nesillerden itibaren uygulanması gelecekteki emisyon değerlerinin düşmesine etki edecektir. Suyun tasarruflu kullanılması, yaşanılacak olası kurak devrelerde suyun daha uzun süreli kullanımına imkân sağlayacaktır. Tarımdaki ürün deseninin değiştirilmesi çiftçinin daha sağlıklı ve çevre dostu tarım yapmasını, sürdürülebilir tarımsal yönetime katkı sunacaktır. Bugünün genç nesilleri yarının uygulayıcıları olacaktır. Bu yaklaşımla İklim değişikliğinin etkileri, olası sonuçları, gelecekteki durum, yapılması gerekenler, üzerimize düşen görevlerin anlaşılması için bu proje eğitimi planlanmıştır.
Kurs iki ana başlık altında yapılandırılmış olup, içerik bu ana başlıklara göre aşağıda genişletilerek açıklanmıştır:
Teorik Dersler |
– İklim nedir, bileşenleri nelerdir, nasıl sınıflandırılır? – İklim değişikliği nedir, iklim değişikliğinin kanıtları nelerdir? – Tarihi kayıtlar ve belgeler ışığında iklim değişikliği – İklim değişikliğinin küresel boyutları ve Türkiye – Türkiye’de kuraklık ve su sorunu – İklim değişikliğinin ülkemizde bitki örtüsü üzerine etkileri – İklim değişikliğinin ekonomik etkileri – İklim değişikliği ve klimatik konfor değişimleri |
Uygulamalı Dersler |
– İklim değişikliğinin sulak alanlar üzerine etkisi – Balık Gölü örneği – İklim değişikliğinin tarımsal üretime etkisi – Kızılırmak Deltası örneği – İklim değişikliğinin kıyılar üzerine etkisi – Kızılırmak Deltası kıyıları örneği – İklim değişikliğinin çevresel etkileri – Yörükler Su Basar Ormanı örneği – İklim değişikliğinin kültürel miras üzerine etkisi – Bafra Örneği – İklim değişikliğinin drenaj ağına etkisi – Kızılırmak nehri örneği – İklim değişikliğinin sosyal yaşama etkisi – Bafra ilçesi ve köyleri örneği |
Etkinlik kapsamı: TÜBİTAK 2237-A Bilimsel Eğitim Etkinlikleri Desteği Programı; ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrenciler yanında araştırmacılara bilimsel çalışmanın temel mantığını kazandırmak ve akademik gelişimlerini sağlamaya yardımcı olmak amacına yönelik hazırlanan bilimsel eğitim etkinliklerini desteklemektedir. Programın bu kapsamına uygun olarak bir(1) gün süre ile arazi çalışması yapılacaktır. Bu çalışmada Bafra Deltası sulak alanlarında iklimsel değişimin delta ekosistemi üzerindeki etkileri yerinde anlatılacaktır. Su, toprak, turizm, tarım, hayvancılık, kıyı değişimi, sulak alan değişimi, bozulma ve kıyı erozyonu gibi konularda bilgilendirme ve uygulama çalışması yapılacaktır. Bafra deltasının seçilmesindeki temel hedef delta ekosistemlerinin iklimsel değişimlerin en fazla hisseden alanlar olması ve birçok bileşenin aynı anda etkilenmesi sebebi iledir. Eğitimin son gününde proje eğitimlerinin öğrencilere sosyal ve akademik katkıları hakkında bilgi verilecek ardından toplam 3 saat sürecek uygulama yapılacaktır. Sonra dilek ve temenniler alınacak ve kapanış dersinde etkinliğin değerlendirilmesi ve katılım belgelerinin takdimi ile etkinlik sonlandırılacaktır.
KATILIMCI KRİTERLERİ
Proje, 04-08 Kasım 2024 tarihleri arasında toplam 5 (beş) iş günü, yüz yüze olarak planlanmıştır. Projede eğitimin 4 günü sınıf içi ve bir günü arazi çalışmaları olacak şeklinde planlanmıştır. Kurs kapsamında 24 kişiden oluşacak katılımcı grubun, üniversitelerin lisansüstü programlarında öğrenim gören öğrenciler olmasına dikkat edilecektir. Buradaki amaç, katılımcıların hem kendi alanlarında hem de diğer alanlarda yapılan çalışmalardan haberdar olmalarını sağlamak ve disiplinler arası çalışmalar yapmak için sosyal ağ kurmalarına yardımcı olmaktır. Bu amaca bağlı olarak projede eğitmen olarak görev alan akademisyenlerin farklı disiplinlerden konuya ilgi duyan ve etkin olan bilim insanlarından seçilmesine özen gösterilmiştir.
Daha öncede belirtildiği gibi proje; Coğrafya, Meteoroloji, Biyoloji, Jeoloji, Arkeoloji, Ziraat fakültesinin bölümleri, Turizm ve Çevre Mühendisliği başta olmak üzere konuya ilgi duyan tüm lisansüstü öğrencilerine açık olacaktır. Çünkü konu her disiplini uzaktan yakından ilgilendirmektedir. Öyle ki iklim değişikliği günümüzde uluslararası ilişkileri doğrudan etkileyen bir olaydır. Mimari yapılardaki değişim ve deformasyon, sanat yapılarındaki bozulma, medeniyetlerin göç etmesi ve mekânsal zorlanmalar farklı bilim dallarının konuları olmakla birlikte ana nedenleri iklim ve iklim değişimidir. Bu nedenle projeye katılımı doğrudan bir sınırlamanın yersiz olacağı, lisansüstü düzeyde ilgi duyan araştırmacılara açık olmasının yerinde olacağı düşünülmüştür.
Katılım İçin:
Projeye katılmak isteyen öğrencilerin çevrimiçi başvuru formu doldurması gerekmektedir. Bu form için oluşturulan bağlantı adresi etkinlik posterinde ve etkinlik web sitesinde yer almaktadır. Katılımcıların seçim aşamasında çevrimiçi başvuru formunu dolduran adaylar dikkate alınacaktır.
Başvuru Kriterleri:
Projeye katılmak isteyenlerin başvuru yapabilmesi için aşağıdaki kriterlere uygun olmaları gerekmektedir.
- YÖK’e bağlı üniversitelerin lisansüstü programlarında öğrenim görüyor olmak,
- TÜBİTAK Araştırmacı Bilgi Sistemi’ne (ARBİS) kayıtlı olmak,
- Öğrenciliğinin devam ettiğini kanıtlayıcı öğrenci belgesi sunmak,
- Bir kişinin TÜBİTAK 2237-A Bilimsel Eğitim Etkinliklerine en fazla beş kez katılma hakkı olduğundan başvuru yapan adayın bu kapsamda yapılan etkinliklere daha önce en fazla 4 kez katılmış olması gerekmektedir.
Proje İçin Katılımcılar Seçilirken
- Daha önce TÜBİTAK 2209 başvurusu onaylanmış adaylara öncelik verilecektir. Bu kriteri doğrulamak için başvuru formunda özel bir soru yer almaktadır.
- Kadın ve erkek katılımcıların eşit sayıda olmasına dikkat edilecektir.
- Farklı illerden ve üniversitelerden katılımcıların projede yer almasına özen gösterilecektir.
- Farklı anabilim dallarında eğitim gören öğrencilerin yer almasına dikkat edilecektir.
Bu kriterlere göre katılımcı seçiminde iki aday arasında eşitlik olması halinde yukarıda belirtilen ve doğrudan konuya ilgi duyan bilim dalı olmasına dikkat edilecektir.
EĞİTMEN LİSTESİ
Sıra No | Unvanı | Adı Soyadı | Üniversite |
1 | Doç. Dr. | Muhammet BAHADIR | Ondokuz Mayıs Üniv. |
2 | Prof. Dr. | Ali UZUN | Ondokuz Mayıs Üniv. |
3 | Prof. Dr. | Vedat KELEŞ | Ondokuz Mayıs Üniv. |
4 | Prof. Dr. | Halil İbrahim ZEYBEK | Gümüşhane Üniv. |
5 | Prof. Dr. | Murat TÜRKEŞ | Emekli |
6 | Prof. Dr. | Mustafa YAKAR | Süleyman Demirel Üniv. |
7 | Prof. Dr. | Yusuf DEMİR | Ondokuz Mayıs Üniv. |
8 | Prof. Dr. | Cevdet YILMAZ | Ondokuz Mayıs Üniv. |
9 | Prof. Dr. | Yüksel ARDALI | Ondokuz Mayıs Üniv. |
10 | Prof. Dr. | Orhan DENGİZ | Ondokuz Mayıs Üniv. |
11 | Prof. Dr. | Erkan YALÇIN | Ondokuz Mayıs Üniv. |
12 | Doç. Dr. | Okay PEKŞEN | Ondokuz Mayıs Üniv. |
13 | Doç. Dr. | Hasan BULUT | Ondokuz Mayıs Üniv. |
14 | Dr. Öğr. Üyesi | Okan BOZYURT | Afyon Kocatepe Üniversitesi |
15 | Dr. | Savaş ÇAĞLAK | Millî Eğitim Bakanlığı |
16 | Arş. Gör. | Halithan ŞEN | Ondokuz Mayıs Üniv. |
YARDIMCI PERSONEL LİSTESİ
Sıra No | Unvanı | Adı Soyadı | Üniversite |
1 | Doktora Öğr. | Emre KÖSE | Ondokuz Mayıs Üniv. |
2 | Yüksek Lisans Öğr. | Emre ALTUNTAŞ | Ondokuz Mayıs Üniv. |
ETKİNLİĞİN VE KONAKLAMANIN YAPILACAĞI YER BİLGİSİ
Bu program ile katılımcıların yol, iaşe, kırtasiye ve konaklama masrafları TÜBİTAK tarafından verilen etkinlik bütçesinden karşılanacaktır. Katılımcılardan, TÜBİTAK tarafından desteklenen kalemler dahilinde herhangi bir ödeme talep edilmeyecektir. Etkinlik kapsamında verilecek eğitimler Samsun ili İlkadım ilçesindeki Samsun Öğretmenevi’nde gerçekleştirilecektir. Samsun Öğretmenevi daha önce çok faaliyete (sayıda proje, konferans, toplantı vs.) hizmet alınan, standartları yüksek, altyapısı bakımından güçlü bir işletmedir. Kurs eğitmenleri, katılımcıları ve proje ekibi için 5 günlük eğitim boyunca öğretmenevinde konaklayabilecektir. Eğitimin 2. Gününde yapılması planlanan arazi uygulamalarındaki istasyonlara yakın olması sebebiyle araç ile ulaşıma gerek kalmamaktadır. Samsun meydanında yer almasının yanı sıra manzarası ile katılımcıların şehir merkezinin yerleşme dokusunu görebilmesi için uygundur.
Konaklama: Öğretmenevinin tüm odaları ve genel alanları merkezi klima ve ısıtma sistemi ile donanımlıdır. Odalar LCD ekran TV, uydu ve dijital yayın ayarlıdır. Odalar ve tüm genel alanlarda kablosuz internet ağı erişimi vardır.
Eğitim ortamı: Öğretmenevinin projeksiyon cihazı, projeksiyon perdesi, kürsü, internet ağı, beyaz tahta, dinleyici oturakları vb. ile donatılmış 140 kişilik toplantı salonu bulunmaktadır. Ayrıca bu alan katılımcıların ara öğünlerinde ikramların yapılabildiği geniş bir fuayeye de sahiptir.
İaşe (yemek ve ara öğünler): Katılımcıların ve eğitmenlerin sabah, öğle ve akşam yemekleri ile etkinlikler arasındaki ara öğünlerdeki yiyecek ve içecek hizmetleri Samsun Öğretmenevi tarafından karşılanacaktır. Kurs süresince yenilecek yemek listesi, proje başlamadan önce işletme yetkilileri ile mevsim şartlarına göre oluşturulacaktır. Öğrenmenevi’nde deneyimli aşçılar ve servis görevlileri mevcuttur. Samsun Öğretmenevi ile ilgili ayrıntılı bilgilere aşağıdaki linkten ulaşılabilir.https://samsunogretmenevi.com.tr/